De meeste IE-activa, zoals merken, modellen en octrooien, moeten worden ingeschreven bij een IE-bureau om wettelijke bescherming te garanderen. Voor sommige intellectuele-eigendomsrechten, zoals auteursrechten en handelsgeheimen, is de bescherming automatisch van toepassing zodra aan specifieke wettelijke vereisten is voldaan.

• Lees meer over hoe u uw originele literaire, wetenschappelijke en artistieke werken kunt beschermen door het auteursrecht

• Lees meer over hoe u handelsgeheimen kunt beschermen

Waar kan ik mijn intellectuele-eigendomsrechten (merken, modellen, octrooien, gebruiksmodellen, plantenrassen en geografische aanduidingen) laten inschrijven?

Voordat u een aanvraag indient om uw IE-rechten te laten inschrijven, moet u overwegen waar u deze wilt beschermen. Dit zal voornamelijk afhangen van de plaats waar u zaken wilt doen of gebruik wilt maken van uw innovatie: op nationaal, Europees/EU- of internationaal niveau.

• Nationaal niveau: de voorwaarden en vereisten voor inschrijving kunnen van land tot land verschillen. Neem contact op met het IE-bureau in uw land of raadpleeg de website van het nationale IE-bureau voor meer informatie over de procedure.

• Europees of EU-niveau: afhankelijk van het soort IE-rechten dat u wilt laten inschrijven, kunt u uw aanvraag indienen bij de volgende instellingen:
   

  • Uniemerken: bij het Bureau voor intellectuele eigendom van de Europese Unie (EUIPO);

  • EU-ontwerpen: bij het Bureau voor intellectuele eigendom van de Europese Unie (EUIPO);

  • Europese octrooien: een bundel nationale octrooien kan worden verkregen door middel van één enkele aanvraag die bij het Europees Octrooibureau (EOB) wordt ingediend, maar die later door de nationale octrooibureaus van de door de aanvrager geselecteerde verdragsluitende staten moet worden gevalideerd om van kracht te worden. Het Europees octrooi met eenheidswerking kan met ingang van 1 september 2024 in 18 EU-lidstaten worden verkregen;

  • Plantenrassen: bij het Communautair Bureau voor plantenrassen (CPVO);

  • Geografische aanduidingen: De aanvraag voor registratie van namen van specifieke producten (wijn, gedistilleerde dranken en landbouwproducten, en ambachtelijke en industriële producten) om hun unieke kenmerken, die verband houden met hun geografische oorsprong en traditionele knowhow, te promoten, moet in het algemeen worden ingediend bij de bevoegde autoriteit van de lidstaat. De aanvraag wordt door de bevoegde nationale autoriteiten van de lidstaten onderzocht en ondergaat een nationale oppositieprocedure. Als de autoriteiten een gunstig besluit nemen over de goedkeuring, sturen zij de aanvraag door naar de Europese Commissie (in het geval van GA's voor wijn, gedistilleerde dranken en landbouwproducten) of naar het EUIPO (in het geval van GA's voor ambachtelijke en industriële producten) voor de tweede fase van het onderzoek op EU-niveau, met inbegrip van een oppositieprocedure op EU-niveau. Wanneer de Commissie of het EUIPO van oordeel is dat aan de registratievoorwaarden is voldaan, wordt de benaming geregistreerd en gepubliceerd in het desbetreffende register van geografische aanduidingen van de Unie. Bij wijze van afwijking zijn sommige lidstaten vrijgesteld van het uitvoeren van een nationale fase voor de registratie van een naam als geografische aanduiding voor ambachtelijke en industriële producten. In deze gevallen kan de aanvrager zijn aanvraag voor registratie rechtstreeks indienen bij het EUIPO, dat het registratieproces (directe procedure) zal uitvoeren, met inbegrip van een oppositieprocedure op EU-niveau, en indien het van oordeel is dat aan de voorwaarden is voldaan, de naam zal registreren en publiceren in het Unieregister van geografische aanduidingen voor ambachtelijke en industriële producten.

Krachtens de verordening die vandaag in werking is getreden, heeft het EUIPO de rol van bevoegde EU-autoriteit gekregen met betrekking tot GA's voor ambachtelijke en industriële producten. Vanaf 1 december 2025zal het mogelijk zijn om de registratie in de EU aan te vragen van de namen van ambachtelijke en industriële producten die aan de nodige vereisten voldoen via één enkele GA-aanvraag die alle EU-lidstaten bestrijkt.

Nuttige link over geografische aanduidingen:

• GIview: database van GA's in de Europese Unie en daarbuiten
• EUIPO GI-hub

• Internationaal niveau: er zijn twee mogelijkheden om IE-rechten te beschermen: via een aanvraag bij het IE-bureau van het land waar u bescherming zoekt, of via een enkele aanvraag binnen de volgende systemen die worden aangeboden door de Wereldorganisatie voor de intellectuele eigendom (World Intellectual Property Organization – WIPO):

  • Merken: systeem van Madrid – het internationale merkenstelsel;

  • Modellen: systeem van Den Haag – het internationale modellenstelsel;

  • Octrooien: PCT — het internationale octrooisysteem;

  • Geografische aanduidingen: Lissabon – het internationale stelsel van oorsprongsbenamingen en geografische aanduidingen;

  • Plantenrassen: bescherming van plantenrassen (kwekersrechten) (UPOV).

Aanvraagkosten

Investeren in de bescherming van uw intellectuele eigendom is een strategische stap, waaraan verschillende kosten verbonden zijn, afhankelijk van de geografische reikwijdte van uw intellectuele eigendom. Bescherming van uw intellectuele eigendom is vaak betaalbaarder dan u denkt. De verschuldigde kosten (taksen) zijn een kleine prijs voor de aanzienlijke waarde die uw beschermde intellectuele eigendom voor uw bedrijf kan opleveren.

• Nationaal niveau: de kosten voor de bescherming van uw IE-activa variëren per land en per IE-type. Neem contact op met uw lokale IE-bureau om meer te weten te komen over de specifieke kosten die hiermee gemoeid zijn.
• Europees of EU-niveau: de taksen variëren afhankelijk van de IE-rechten die u wilt laten inschrijven. Hieronder vindt u links naar overzichten van de taksen van de relevante bureaus.

  • Merken: Taksen voor merken bij EUIPO;

  • Modellen: Taksen voor EU-ontwerpen bij EUIPO;

  • Octrooien: Taksen voor octrooien bij het EOB;

  • Plantenrassen: Taksen en algemene betalingen bij het CPVO;

  • Geografische aanduidingen: De autoriteiten van de lidstaten kunnen aanvullende informatie aanbieden – soms brengen zij een vergoeding in rekening om de kosten van het beheer van kwaliteitsregelingen te dekken (verwerking van aanvragen, oppositieschriften, wijzigingsverzoeken en verzoeken om doorhaling).

• Internationaal: WIPO biedt een scala aan informatie over de taksen.

Hoe kunt u IE-rechten laten inschrijven? — Basisstappen

De vereisten kunnen variëren, afhankelijk van het soort IE-rechten dat u wilt beschermen en het land waar u bescherming aanvraagt. Er zijn echter enkele algemene stappen die u kunnen helpen bij uw aanvraag:

Vóór indiening van de aanvraag

Voordat u geld investeert in de inschrijving van uw IE-rechten, moet u er zeker van zijn dat uw immateriële activa in aanmerking komen voor inschrijving en nog vrij zijn. De IE-inschrijvingsprocedure kan complex zijn; het kan daarom nuttig zijn om vóór en tijdens de inschrijvingsprocedure contact op te nemen met een IE-deskundige om u te laten ondersteunen. Er is een aantal algemene aspecten waarmee u rekening moet houden:

• Identificeer uw IE-activa en ga na of deze in aanmerking komen voor inschrijving;
• Bepaal de mate van vertrouwelijkheid vóór de inschrijving (maak bijv. geen informatie openbaar over een mogelijk octrooi of model);
• Voer marktonderzoek uit en doorzoek bestaande IE-databanken (IE-bureaus, EUIPO, EOB, WIPO, CPVO-register voor plantenrassen, GIview voor geografische aanduidingen); en aanvullend onderzoek in het domeinnaamregister (bijvoorbeeld EURID) en bedrijfsnaamregisters (nationaal en regionaal) wordt ten zeerste aanbevolen;
• Stel een bedrijfsstrategie voor IE op;
• Bepaal waar u uw intellectuele-eigendomsrechten wilt toepassen en wat de reikwijdte van de bescherming ervan moet zijn (relevant voor handelsmerken).

Aanvraagprocedure

De aanvraagprocedure verschilt naargelang van het soort intellectuele eigendom waarvoor u een aanvraag indient, en naargelang de autoriteit die de inschrijving behandelt.

Neem contact op met het IE-bureau in uw land voor meer informatie over specifieke aspecten van de aanvraagprocedure in uw land. Als u meer informatie nodig hebt over de aanvraagprocedure op Europees, EU- of internationaal niveau, kunt u de volgende nuttige links raadplegen:

• Inschrijvingsprocedure voor merken bij EUIPO
• Inschrijfprocedure voor EU-ontwerpen bij EUIPO
• Opstellen en indienen van een Europese octrooiaanvraag (EOB)
• Indienen van een aanvraag bij het Communautair Bureau voor plantenrassen (CPVO)
• Aanvragen tot inschrijving van nieuwe producten met een geografische aanduiding;
• EUIPO GI hub.

Na indiening van de aanvraag

Hierna volgen de gebruikelijke stappen na het indienen van een aanvraag:

• Afwachten van het onderzoek: het IE-bureau onderzoekt uw aanvraag om te bepalen of deze aan de vereisten en normen voldoet. De duur van het onderzoek varieert afhankelijk van het IE-bureau en soort intellectueel eigendomsrecht. Voor meer informatie over deze stap kunt u contact opnemen met de autoriteit waar u bescherming van IE hebt aangevraagd of de website van die autoriteit raadplegen;

• Ontvangst van de beslissing over de inschrijving: als uw aanvraag wordt goedgekeurd, ontvangt u een certificaat van inschrijving voor uw IE-rechten; sommige beslissingen over het verlenen van bescherming kunnen voorwaardelijk zijn en afhankelijk zijn van de betaling van passende registratie-, publicatiekosten of kosten voor de eerste beschermingsperiode;

• Handhaven van de inschrijving: om de inschrijving van uw IE-rechten te kunnen handhaven, moet u de verschuldigde taksen betalen, de inschrijving zo nodig vernieuwen en eventuele wijzigingen registreren.

Hoe handhaaft u uw inschrijving?

De duur van de bescherming van IE-rechten varieert afhankelijk van de IE-rechten die u bezit. Let goed op - vergeet niet om de vernieuwingsprocedure te starten en de verschuldigde taksen op tijd te betalen.

• Merken kunnen onbeperkt worden vernieuwd, doorgaans om de 10 jaar, hoewel deze termijn kan variëren afhankelijk van de toepasselijke wetgeving in het door u gekozen gebied. Houd er rekening mee dat u uw rechten verliest als u uw merk niet binnen 5 jaar na inschrijving gebruikt. Daarnaast kan een derde partij mogelijk oppositie instellen tegen uw merk, wat kan leiden tot het vervallen van uw rechten.  Het relevante IE-bureau kan u meer specifieke informatie over de bescherming van merken verstrekken.

  Nuttige links:

  • Vernieuwing van een Uniemerk.

• Ontwerpen: de maximale geldigheidsduur van een geregistreerd EU-ontwerp is 25 jaar. Houd er rekening mee dat er om de vijf jaar verlengingskosten moeten worden betaald om de bescherming te behouden. In alle EU-lidstaten kunt u uw ontwerp drie jaar lang zonder registratie beschermen (niet-geregistreerd ontwerprecht). Het ontwerp wordt beschermd vanaf de dag dat het in een EU-lidstaat openbaar wordt gemaakt (bekendgemaakt). De eerste bekendmaking moet in een EU-lidstaat hebben plaatsgevonden. Een niet-geregistreerd EU-ontwerp moet aan dezelfde vereisten voldoen als een geregistreerd EU-ontwerp. Er moet echter worden opgemerkt dat deze bescherming niet zo sterk is als een registratie. Het beschermt het ontwerp alleen als u kunt aantonen dat anderen uw ontwerp opzettelijk hebben gekopieerd, en u moet ook kunnen aantonen dat u de eerste was die uw ontwerp heeft gepubliceerd/openbaar gemaakt. Voor meer specifieke informatie over de bescherming van ontwerpen in uw land kunt u contact opnemen met het octrooibureau in uw land.

  Nuttige links:

  • Geregistreerd EU-ontwerp (REUD);

  • Vernieuwing van een geregistreerd EU-ontwerp.
     

• Octrooien: De maximumduur van een EU-octrooi bedraagt 20 jaar vanaf de datum van indiening van de aanvraag. De eerste instandhoudingstaks is drie jaar na indiening verschuldigd. Daarna zijn jaarlijks instandhoudingstaksen verschuldigd. Voor meer specifieke informatie over de bescherming van octrooien in uw land kunt u contact opnemen met het IE-bureau in uw land.

  Nuttige links:

  • Vernieuwingstaksen en aanvraagprocedure voor Europese octrooien bij het Europees Octrooibureau (EOB)

• Gebruiksmodellen: in de EU bestaan gebruiksmodellen alleen in de volgende landen: Oostenrijk, Bulgarije, Kroatië, Tsjechië, Denemarken, Estland, Finland, Frankrijk, Duitsland, Griekenland, Hongarije, Ierland, Italië, Polen, Portugal, Roemenië, Slowakije, Slovenië en Spanje. De vereisten en procedures om een gebruiksmodel te verkrijgen verschillen per land, evenals de duur van de bescherming (vaak 6 tot 10 jaar vanaf de datum van indiening). Voor meer specifieke informatie over de bescherming van gebruiksmodellen in uw land kunt u contact opnemen met het IE-bureau in het land waar u de bescherming wilt aanvragen.

• Plantenrassen: op EU-niveau is de bescherming van plantenrassen, na toekenning ervan, geldig voor een maximale duur van 25 jaar, of 30 jaar voor onder andere wijnstokken, bomen, asperges en aardappelen. Er moeten jaarlijkse taksen worden betaald om de bescherming van uw plantenras te handhaven. Voor meer specifieke informatie over de bescherming van plantenrassen in uw land kunt u contact opnemen met het IE-bureau in uw land.

  Nuttige links:

  • Vernieuwingstaksen en algemene betalingen bij het CPVO

• Geografische aanduidingen: Geografische aanduidingen (GA’s) worden voor onbepaalde tijd toegekend. Geregistreerde geografische aanduidingen kunnen echter het voorwerp zijn van een annuleringsprocedure wanneer de naleving van de voorwaarden van het productdossier niet langer is gewaarborgd of wanneer er sinds ten minste zeven jaar geen product met de beschermde geografische aanduiding in de handel is gebracht. De Europese Commissie neemt de uiteindelijke beslissing over het al dan niet annuleren van een geregistreerde GA.