Το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα και η εμπιστευτικότητα συνδέονται στενά. Αυτό που σας βοηθάει να ξεχωρίζετε από τους άλλους ή αυτό που σας κάνει καινοτόμο ενδέχεται να μπορεί να προστατευτεί με δικαιώματα διανοητικής ιδιοκτησίας. Σε πολλές περιπτώσεις, ωστόσο, αυτό εξαρτάται από τη διατήρηση της εμπιστευτικότητας πριν από την επίσημη καταχώριση ή ακόμα και καθ' όλη τη διάρκεια του κύκλου ζωής του προϊόντος.
Προτού μοιραστείτε οποιαδήποτε πτυχή της ιδέας σας με επενδυτές ή, για παράδειγμα, σε εμπορικές εκθέσεις, είναι σημαντικό να αποφασίσετε εάν ενδιαφέρεστε να προστατεύσετε τα δικαιώματα διανοητικής ιδιοκτησίας σας και, εάν ναι, ποιο είδος δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας. Ορισμένα δικαιώματα ΔΙ, όπως τα διπλώματα ευρεσιτεχνίας και τα σχέδια και τα υποδείγματα, βασίζονται στην εμπιστευτικότητα για την επιτυχή καταχώρισή τους (η καινοτομία είναι μία από τις βασικές προϋποθέσεις για την απόκτηση διπλώματος ευρεσιτεχνίας για μια εφεύρεση ή για την καταχώριση ενός σχεδίου ή υποδείγματος). Άλλα περιουσιακά στοιχεία ΔΙ, όπως τα σήματα, για παράδειγμα, μπορούν να χρησιμοποιηθούν ελεύθερα πριν από την επίσημη καταχώρισή τους. Ωστόσο, μην ξεχνάτε ότι, ενώ καταβάλλετε ακόμη προσπάθειες για την καταχώριση της ΔΙ σας, κάποιος άλλος μπορεί να επιχειρήσει να καταχωρίσει το λογότυπο ή την ονομασία προϊόντος σας ως δικά του. Αυτό μπορεί να σημαίνει ότι δεν θα μπορείτε πλέον να τα χρησιμοποιείτε. Η περίπτωση αυτή αφορά κυρίως τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε ιδιαίτερα ανταγωνιστικούς τομείς ή σε διεθνή κλίμακα. Για το λόγο αυτό, είναι ασφαλέστερο να καταχωρίσετε το εμπορικό σήμα σας αμέσως μετά τη δημιουργία του και πριν από την έναρξη της χρήσης του.
Συμφωνίες περί τήρησης απορρήτου
Οι συμφωνίες τήρησης του απορρήτου μπορούν να αποτελέσουν ένα ασφαλές μέσο για την ανταλλαγή πληροφοριών που θα θέλατε να παραμείνουν εμπιστευτικές, ακόμη και πριν από την καταχώριση. Οι συμφωνίες τήρησης του απορρήτου υποχρεώνουν το μέρος στο οποίο αποκαλύπτετε πληροφορίες να τις κρατήσει μυστικές για ένα καθορισμένο χρονικό διάστημα. Στις σημαντικές πτυχές που πρέπει να καλύπτει μια συμφωνία τήρησης του απορρήτου περιλαμβάνονται:
- το ακριβές πεδίο εφαρμογής των πληροφοριών που πρέπει να τηρηθούν απόρρητες·
- οι όροι της συμφωνίας τήρησης του απορρήτου·
- οι υποχρεώσεις των μερών, συμπεριλαμβανομένων των τεχνικών και οργανωτικών μέτρων προστασίας που πρέπει να λάβει ο παραλήπτης των πληροφοριών·
- οι πιθανές εξαιρέσεις (π.χ. αίτημα δημοσιοποίησης πληροφοριών από δημόσιες αρχές)·
- οι συνέπειες παραβίασης μιας συμφωνίας τήρησης του απορρήτου.
Οι νόμιμοι εκπρόσωποι μπορούν να σας βοηθήσουν στην προετοιμασία της συμφωνίας τήρησης του απορρήτου. Παρέχεται υπόδειγμα μέσω του γραφείου υποστήριξης για θέματα διανοητικής ιδιοκτησίας.
Εμπορικά μυστικά
Ένα εμπορικό απόρρητο μπορεί να αποφέρει μεγάλα οφέλη στους κατόχους του, προσφέροντας αποκλειστικότητα και μονοπώλιο για ένα δυνητικά απεριόριστο χρονικό διάστημα. Τα εμπορικά απόρρητα δεν καταχωρίζονται σε κάποιο γραφείο διανοητικής ιδιοκτησίας, αλλά μπορούν να πωληθούν ή να παραχωρηθούν μέσω άδειας σε τρίτους.
Κάθε πληροφορία που πληροί τις ακόλουθες προϋποθέσεις μπορεί να θεωρηθεί εμπορικό απόρρητο:
- δεν είναι ευρέως γνωστή·
- έχουν καταβληθεί εύλογες προσπάθειες για τη διαφύλαξη του απόρρητου χαρακτήρα της· και
- έχει εμπορική αξία η οποία απορρέει από τον απόρρητο χαρακτήρα της.
Παραδείγματα επιχειρηματικών πληροφοριών που μπορούν να θεωρηθούν και να προστατευθούν ως εμπορικό απόρρητο: τεχνικές πληροφορίες (π.χ. συνταγές για τρόφιμα και ποτά, διαδικασίες και μέθοδοι παραγωγής, πηγαίος κώδικας λογισμικού), επιχειρηματικές πληροφορίες (π.χ. στρατηγικές μάρκετινγκ, λίστες καταναλωτών και στοιχεία επικοινωνίας, στοιχεία προμηθευτών και διανομέων, πληροφορίες σχετικά με τιμές και κόστος), δεδομένα έρευνας και ανάπτυξης, σημειώσεις εργαστηρίου, χρηματοοικονομικές πληροφορίες (π.χ. επενδυτικές στρατηγικές, περιθώρια κέρδους και δομή κόστους), οικονομικές πληροφορίες (π.χ. επιχειρηματικά μοντέλα και σχέδια).
Η λήψη των κατάλληλων μέτρων για τη διατήρηση του απορρήτου των επιχειρηματικών σας πληροφοριών είναι απαραίτητη προκειμένου οι πληροφορίες αυτές να θεωρούνται εμπορικό απόρρητο. Στη συνέχεια παρατίθενται ορισμένα παραδείγματα μέτρων που μπορείτε να εφαρμόσετε και τα οποία συμβάλλουν στη διαφύλαξη του εμπορικού σας απορρήτου:
- συμφωνίες τήρησης του απορρήτου (συμφωνίες εμπιστευτικότητας)·
- ρήτρες μη άσκησης ανταγωνισμού·
- αποθήκευση του επιχειρηματικού απορρήτου σε σύστημα με περιορισμένη πρόσβαση (π.χ. με κωδικό πρόσβασης) ή σε χρηματοκιβώτιο·
- μέτρα ασφαλείας ΤΠ·
- σύστημα ταξινόμησης πληροφοριών (επισήμανση ορισμένων εγγράφων ως εμπιστευτικών).
Οι ρήτρες τήρησης του απορρήτου, εμπιστευτικότητας ή μη ανταγωνισμού θα πρέπει να υπογράφονται με υπαλλήλους, δυνητικούς εταίρους, επενδυτές, παρόχους/προμηθευτές, ακόμα και με τους διανομείς, ανάλογα με τις περιστάσεις. Μπορείτε επίσης να εξετάσετε το ενδεχόμενο χρήσης του i-DEPOT, το οποίο αναπτύχθηκε από το Γραφείο Διανοητικής Ιδιοκτησίας της Μπενελούξ για την αποθήκευση ιδεών και πληροφοριών. To i-DEPOT είναι εξ ορισμού εμπιστευτικό και μπορεί να χρησιμεύσει ως νομική απόδειξη με σφραγίδα ημερομηνίας.
Χρήσιμος σύνδεσμος:
Αποκάλυψη των εμπορικών απορρήτων
Υπάρχουν μέσα με τα οποία μπορεί να αποκαλυφθούν τα εμπορικά απόρρητα, τόσο νόμιμα όσο και παράνομα. Σε περίπτωση ανεξάρτητης αποκάλυψης ή δημιουργίας (για παράδειγμα, η παρατήρηση, η μελέτη, η αποσυναρμολόγηση ή η δοκιμή ενός προϊόντος που έχει δημοσιοποιηθεί), δεν μπορείτε να κάνετε πολλά. Μπορεί να χάσετε την αποκλειστικότητα της αγοράς που απολαμβάνατε μέσω του εμπορικού σας απορρήτου. Το μέρος που απέκτησε νομίμως τις πληροφορίες θα μπορεί να τις χρησιμοποιήσει. Επιπλέον, θα μπορούσε ακόμη και να καταχωρίσει τη σχετική διανοητική ιδιοκτησία (π.χ. απόκτηση διπλώματος ευρεσιτεχνίας για μια εφεύρεση), αποκτώντας την εμπορική αποκλειστικότητα και στερώντας σας τη δυνατότητα να τη χρησιμοποιήσετε. Εάν πιστεύετε ότι το εμπορικό σας απόρρητο μπορεί εύκολα να αποτελέσει αντικείμενο ανάδρομης τεχνικής έρευνας, μπορείτε να εξετάσετε το ενδεχόμενο καταχώρισης δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας όπως τα διπλώματα ευρεσιτεχνίας (εφόσον το εμπορικό σας απόρρητο μπορεί να κατοχυρωθεί με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας).
Εάν το προϊόν αποκτήθηκε παράνομα, υπάρχουν μέτρα που μπορείτε να λάβετε, όπως η διακοπή της παράνομης χρήσης και της περαιτέρω δημοσιοποίησής του, η απόσυρση του προϊόντος από την αγορά και η αίτηση χρηματικής αποζημίωσης για ζημίες. Τα μέτρα επιβολής διαφέρουν ανάλογα με την εθνική νομοθεσία.
Το έγγραφο που επισυνάπτεται στην ενότητα των χρήσιμων συνδέσμων θα σας δώσει μια εικόνα των επιλογών επιβολής που είναι διαθέσιμες στις χώρες της ΕΕ: Baseline of trade secrets litigation in the EU Member States (Έγγραφο αναφοράς σχετικά με τις διαφορές που αφορούν εμπορικά απόρρητα στα κράτη μέλη της ΕΕ).